Wie verkrijgt de evenementenvergunning bij concurrerende aanvragen?

Op 19 augustus 2021 heeft de Rechtbank Noord-Holland zich over deze zaak gebogen. In dit artikel gaan wij in op deze uitspraak. Vervolgens zetten wij uiteen wat deze uitspraak voor u als evenementenorganisator kan betekenen. Daarbij gaan wij ook in op andere situaties die ervoor zouden moeten zorgen dat een evenementenvergunning eerlijk moet worden verdeeld.

Wat is er aan de hand?

In de gemeente Texel vindt jaarlijks op de eerste zaterdag van juli het evenement Sommeltjespop plaats. Dit popfestival is in 2004 bedacht en mocht sindsdien door de bedenker georganiseerd worden. Dit ging lange tijd goed, totdat er in 2018 een andere partij in beeld komt die het evenement Sompop wil organiseren. Beide partijen meldden hun evenement aan voor de evenementenkalender 2019 op hetzelfde perceel én voor dezelfde datum, namelijk 6 juli 2019. Het gevolg: het evenement Sommeltjespop wordt niet op de evenementenkalender geplaatst, omdat Sompop eerder is aangemeld.

Vervolgens wordt een vergunning aangevraagd op 26 februari 2019 voor het evenement Sommeltjespop. De vergunningaanvraag voor Sompop geschiedt later, namelijk op 5 maart 2019. Toch wordt de vergunningaanvraag voor het evenement Sommeltjespop afgewezen. De burgemeester van de gemeente Texel is van mening dat de openbare orde en openbare veiligheid er aan in de weg staat dat twee partijen gelijktijdig een evenement op dezelfde locatie organiseren. Nu Sompop eerder is aangemeld op de evenementenkalender en dit evenement ook in 2018 is georganiseerd, is voor dit evenement de vergunning verleend.

Kwalificeert de evenementenvergunning als een schaarse vergunning?

Als de evenementenvergunning een ‘schaarse’ vergunning is, dient deze eerlijk te worden verdeeld. Dit betekent dat er voor potentiële gegadigden gelijke kansen moeten worden gecreëerd om de schaarse evenementenvergunning te verkrijgen. Er is sprake van een schaarse evenementenvergunning wanneer het aantal evenementenvergunningen dat kan worden verleend is beperkt tot een maximum. Dit maximum vloeit ingeval van evenementenvergunningen in de regel voort uit beleidsmatige keuzes, zoals op basis van de openbare orde en veiligheid, door het bevoegd gezag.

Ook in het onderhavige geval oordeelt de rechtbank dat er op basis van de openbare orde en veiligheid slechts plaats is voor één evenement op die tijd en locatie. Er zijn twee partijen die een aanvraag hebben gedaan. De burgemeester kon dus maar één vergunningaanvraag toewijzen. Dat er andere locaties beschikbaar zijn op Texel om het tweede evenement te organiseren maakt dit niet anders volgens de rechtbank. Niet alleen dient de burgemeester haar beslissing af te stemmen op de plaats en tijd waarop de vergunningaanvraag ziet, ook bestaat er in Texel gelet op de openbare orde niet de mogelijkheid om tegelijkertijd evenementen op verschillende locaties te laten plaatsvinden. De evenementenvergunning dient dus als schaarse vergunning aangemerkt te worden.

Is de evenementenvergunning op een juiste wijze verdeeld?

Nu is vastgesteld dat de evenementenvergunning een schaarse vergunning is, dient zich de vervolgvraag aan of de evenementenvergunning wel eerlijk is verdeeld. Een passende en open wijze van communicatie door de gemeente via een medium is daarbij van belang. Vooraf dient tijdig gecommuniceerd te worden over de beschikbaarheid van de evenementenvergunning, de verdelingsprocedure, vanaf en tot wanneer de evenementenvergunning aangevraagd kan worden en de toe te passen criteria.

Wat zegt de burgemeester?

De burgemeester is van mening dat de evenementenvergunning aan Sompop eerlijk is verdeeld. De regels voor de verdeling zouden staan in de Uitvoeringsregeling en de Beleidsregels. Hierin staat – voor zover van belang - dat regelmatig terugkerende evenementen voorrang dienen te krijgen bij de vergunningaanvraag ten aanzien van nieuwe evenementen. Er is sprake van een regelmatig terugkerend evenement wanneer de organisatie voor de derde keer heeft verzocht het evenement op de evenementenkalender te plaatsen en er reeds twee of meer evenementen in dezelfde periode hebben plaatsgevonden. Verder zou duidelijk moeten zijn geweest dat bij samenloop van evenementen op een datum de eerste aanvraag wordt geplaatst op de evenementenkalender.

Wat oordeelt de rechter?

De rechtbank is het niet met de burgemeester eens. Het was voor geïnteresseerden in de evenementenvergunning vooraf niet duidelijk dat de verdeling zou worden gebaseerd op een volgorde van binnenkomst, waarbij ook nog eens voorrang wordt verleend aan organisatoren van terugkerende evenementen. Daarnaast bestond ook geen duidelijkheid over vanaf wanneer de evenementenvergunning kon worden aangevraagd. Hierdoor werden potentiële aanvragers niet in de gelegenheid gesteld als eerste een aanvraag of melding in te dienen. Zij zijn immers niet tegelijkertijd op de hoogte gesteld van het moment dat dat een melding of aanvraag kon worden gedaan.

Daar voegt de rechtbank nog aan toe dat – naast het feit dat de burgemeester de Uitvoeringsregeling en de beleidsregel bij de verdeling niet heeft gevolgd – het in strijd met het gelijkheidsbeginsel is om onbeperkt voorrang te verlenen aan evenementen die eerder hebben plaatsgevonden. Door een dergelijke voorrangsregeling bestaan er geen gelijke kansen tussen de marktdeelnemer en de aanvragers.

Wat is de uitkomst?

De burgemeester heeft de evenementenvergunning aan Sompop op verkeerde wijze verleend. Nu Sompop al heeft plaatsgevonden kan geen hernieuwde aanvraagprocedure plaatsvinden. Het gebrek in de besluitvorming van de burgemeester kan dan ook niet worden hersteld. Alsnog is deze uitspraak van belang voor Sommeltjespop. Dit inhoudelijke oordeel kan namelijk worden betrokken bij de eventuele toekomstige evenementenaanvraag van Sommeltjespop en de wijze waarop de burgemeester deze toekomstige aanvraag moet verlenen/toetsen. Daarnaast kan Sommeltjespop aanspraak maken op schadevergoeding, bijvoorbeeld wegens winstderving.

Wat betekent deze uitspraak voor de praktijk?

Dit is de eerste keer dat de rechter aanneemt dat een evenementenvergunning een schaarse vergunning is en dus op een eerlijke wijze dient te worden verdeeld. Deze situatie geldt naar mijn mening niet alleen bij concurrerende aanvragen voor dezelfde locatie op hetzelfde tijdstip, maar ook voor de situatie dat een evenementenvergunning reeds is verleend en er vervolgens een geldige concurrerende aanvraag wordt gedaan. Daarnaast is ook sprake van een schaarse evenementenvergunning indien in een verordening of beleidsregel een maximum aan het aantal te verlenen evenementenvergunningen zit (zie voor meer informatie omtrent verdelingsmaxima mijn eerdere blogs: blog en blog). Indien sprake is van een schaarse evenementenvergunning geldt dat deze eerlijk moet worden verdeeld. Het bevoegd gezag dient dan vooraf door middel van een medium tijdig te communiceren over de beschikbaarheid van de evenementenvergunning, de verdelingsprocedure, vanaf en tot wanneer de evenementenvergunning aangevraagd kan worden en de toe te passen criteria.

Tegelijkertijd neemt de rechter ook een interessante nieuwe verdelingsregel aan. Het onbeperkt voorrang verlenen bij de verdeling van schaarse evenementenvergunningen aan terugkerende evenementen is in strijd met het gelijkheidsbeginsel. Als evenementenorganisator dient u dus rekening te houden met het feit dat als u al jaren op een locatie op een bepaald tijdstip een terugkerend evenement organiseert, niet geniet van enige voorkeursbehandeling indien uw evenementenvergunning als schaars wordt aangemerkt.

Naar mijn verwachting is voorgaande discussie niet voor het laatst gevoerd, zeker nu door uitstel van evenementen vanwege COVID-19 de evenementenkalender de aankomende tijd overvol zal zitten. Wilt u meer informatie over dit onderwerp, wenst u advies in een lopende kwestie of wilt u bijgestaan worden in een procedure, neem dan vrijblijvend contact op met een van onze specialisten op het gebied van verdelingsrecht.