BELANGRIJKE UITSPRAAK VOOR PRODUCENTEN VAN LUXE PRODUCTEN

Hiermee verzekert de fabrikant/leverancier zich ervan dat de distributeur aan de kwaliteitsstandaard voldoet die de fabrikant/leverancier passend acht. Daarbij kan de fabrikant/leverancier eisen stellen aan de spreiding van de geselecteerde distributeurs over de markt en ze ook verbieden om de producten door te verkopen aan niet-geselecteerde distributeurs. Met de opkomst van de webshops is ook de vraag actueel geworden in hoeverre de fabrikant/leverancier eisen kan stellen aan de webshops van haar selectieve distributeurs. En in het verlengde daarvan, in hoeverre kan een fabrikant/leverancier haar selectieve distributeurs verbieden om de producten te verhandelen via webshops van derden? Tot voor kort was de lijn die de Europese lidstaten hierin trekken niet eenduidig. Aan deze onduidelijke situatie is met een uitspraak van het Europees Hof van Justitie van 6 december jl. hopelijk een einde gekomen.

Kwestie

De kwestie die aan het Hof voorlag betrof een fabrikant/leverancier van een luxe product die expliciet aan haar selectieve distributeurs verbood om voor de verkoop van haar producten via internet gebruik te maken van ‘een derde, niet-erkende, onderneming’. Bij een dergelijke clausule moet gedacht worden aan webshops van partijen als Marktplaats.nl, Amazon en Bol.com. Was het de fabrikant/leverancier in dit geval toegestaan om een dergelijk verbod aan haar selectieve distributeur op te leggen of valt dit mogelijk onder het kartelverbod?

Het Hof gaf aan dat reeds bekend is dat selectieve distributiesystemen niet verboden zijn onder artikel 101 VWEU (het Europese kartelverbod) wanneer aan de volgende 3 voorwaarden wordt voldaan:

• de eigenschappen van de betrokken producten rechtvaardigen een systeem van selectieve distributie;
• de keuze van distributeurs vindt plaats op grond van kwalitatieve criteria die uniform zijn vastgesteld voor alle potentiële wederverkopers en die zonder discriminatie worden toegepast; en
• de vastgestelde criteria gaan niet verder dan noodzakelijk.

Vervolgens gaf het Hof aan dat een luxe product voor een bepaalde kwaliteit staat, wat inderdaad een selectief distributiesysteem kan rechtvaardigen. Dit betreft volgens het Hof een eigenschap als bedoeld in de eerste voorwaarde. Dat betekent dat de door de fabrikant/leverancier gebruikte clausule getoetst moet worden aan de twee overige voorwaarden, waaraan volgens het Hof in dit geval was voldaan. Volgens het Hof mag de fabrikant/leverancier eisen stellen aan de kwaliteit van de webshop en dus haar selectieve distributeurs in beginsel verbieden om de producten te verkopen via webshops waarvan naar buiten toe kenbaar is dat dit de website van een derde betreft.

Waarom is dit een belangrijke uitspraak?

Er worden steeds meer luxe producten verkocht via internet en dat zal ook de komende jaren alleen nog maar toenemen. Voor de fabrikant/leverancier die een luxe product middels selectieve distributie in de markt zet is het een doorn in het oog indien zijn luxe producten worden verhandeld via websites van derden, die zonder dat de fabrikant/leverancier daar invloed op kan uitoefenen mogelijk ook nog eens afbreuk doen aan het kwaliteitsimago dat de fabrikant/leverancier met zijn product wil uitstralen. Bestaande selectieve distributienetwerken worden door deze uitspraak dus beter beschermd en voor de fabrikanten/leveranciers van luxe producten die op grote schaal via webshops verhandeld worden, kan de inrichting van een selectief distributiestelsel dus een uitkomst zijn.