Dat deze conclusie juist is geweest, bewijst een recente uitspraak van de rechtbank Overijssel in een zaak tussen een opdrachtgever en een inventariseerder van asbest. Immers, het hebben en op juiste wijze hanteren van algemene voorwaarden bleek in deze zaak de redding voor de inventariseerder in de door de opdrachtgever gestarte procedure. Wij zullen hierna kort de feiten bespreken op basis waarvan de rechtbank tot zijn oordeel is gekomen.
Op basis van de offerte van de inventariseerder, waarbij algemene voorwaarden waren gevoegd, was inventariseerder gehouden een volledige type A asbestinventarisatie te verrichten in een supermarkt. Nu de inventariseerder vervolgens rapporteerde dat geen asbest was gedetecteerd, zonder enig relevant voorbehoud te maken en zonder melding te maken van enige belemmering bij het onderzoek, heeft deze inventariseerder volgens de rechtbank niet naar behoren gepresteerd om de simpele reden dat vrijwel direct na de start van de geplande renovatiewerkzaamheden op de plafondplaten van het systeemplafond asbesthoudend materiaal werd aangetroffen.
Opdrachtgever stelt in de procedure bij de rechtbank Overwijssel de inventariseerder aansprakelijk voor de schade van een bedrag van circa € 74.000,-. Opdrachtgever stelt zich op het standpunt dat de inventariseerder het asbest had behoren te ontdekken. De inventariseerder stelt in reactie daarop dat zij haar werkzaamheden heeft verricht conform de daarvoor geldende eisen en dat zij in dat kader aan haar inspanningsverplichting heeft voldaan. Daarbij doet inventariseerder tevens een beroep op haar algemene voorwaarden: in artikel 8.3 van deze voorwaarden wordt haar aansprakelijkheid geheel uitgesloten en artikel 8.4 van de voorwaarden wordt de aansprakelijkheid beperkt tot een schadebedrag van € 2.500,-. De rechtbank oordeelt kort samengevat dat de inventariseerder “er een potje van heeft gemaakt”. Immers, feit is dat er tijdens de renovatiewerkzaamheden asbest is aangetroffen en dit asbest visueel, aldus zonder destructief onderzoek, voor inventariseerder waarneembaar was. Nu inventariseerder specifiek was ingeschakeld voor het uitvoeren van een volledig type A onderzoek, zij heeft gerapporteerd dat er geen asbest is aangetroffen en daarbij geen enkel voorbehoud of uitsluiting heeft opgenomen, oordeelt de rechtbank dat de inventariseerder niet naar behoren heeft gepresteerd.
Echter, dit is onvoldoende voor een succesvolle claim van de opdrachtgever. Voor het bestaan alsmede de omvang van de aansprakelijkheid wordt namelijk ook gekeken naar de algemene voorwaarden van inventariseerder, waarvan opdrachtgever erkent dat deze bij de offerte waren gevoegd. De rechtbank oordeelt weliswaar dat de in artikel 8.3 verwoorde volledige uitsluiting van aansprakelijkheid in strijd is met de redelijkheid en billijkheid. De bepaling raakt namelijk de essentie van de opdracht aan inventariseerder. Kort en goed, een inventarisatiebureau wordt immers ingeschakeld om een asbestinventarisatie uit te voeren. De resultaten van zodanig onderzoek zijn naar het oordeel van de rechtbank mede bepalend voor de vraag of een bouwvergunning dan wel sloopvergunning (opmerking LXA: moet natuurlijk zijn sloopmelding) wordt afgegeven. De opdracht aan een inventariseerder is uiteraard niet vrijblijvend. Dat karakter zou de opdracht niettemin kunnen krijgen indien dit bureau haar aansprakelijkheid volledig kan afwenden, in het geval zij ten onrechte rapporteert dat geen asbest aanwezig is.
De volgende hobbel die de inventariseerder opwerpt is echter wel succesvol. Een beding waarbij de aansprakelijkheid in omvang wordt beperkt zoals in artikel 8.4 van de voorwaarden is niet ongebruikelijk, zeker niet in die gevallen waarin de verhouding tussen de door te belasten prijs voor de prestatie en de mogelijke gevolgen van een toerekenbare tekortkoming groot kan zijn. De onderhavige kwestie is daarvan een voorbeeld. De inventariseerder heeft haar werkzaamheden geoffreerd en verricht voor een bedrag van € 610,-. De opdrachtgever stelt dat haar schade € 73.794,79 omvat. Onder die omstandigheden kan niet worden geoordeeld dat een beroep op de aansprakelijkheidsbeperking op grond van de algemene voorwaarden in dat geval naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar moet worden geacht. De rechtbank komt dan ook tot haar eindoordeel dat de aansprakelijkheid van inventariseerder is beperkt tot een bedrag van € 2.500,- en wijst het meer gevorderde door opdrachtgever, maar liefst een bedrag van circa € 71.500,-, af.
Deze uitspraak laat (nogmaals) zien dat voorkomen beter is dan genezen en het hebben en juist hanteren van een set algemene voorwaarden in dat kader een meer dan effectief (red)middel kan zijn voor elke betrokken partij in de asbestbranche.
Heeft u nog vragen over dit onderwerp of wenst u een advies over uw huidige algemene voorwaarden en het gebruik daarvan? Of bent u geïnteresseerd in een voor uw onderneming op maat gemaakte set algemene voorwaarden? Neem dan vrijblijvend contact op met onze specialisten Inge Franken en Tim Segers