Bedrijven en instellingen met 50 of meer werknemers zijn op grond van deze nieuwe wet verplicht om een interne meldingsregeling vast te stellen om werknemers de gelegenheid te bieden misstanden binnen de organisatie waarin ze werken aan de orde te stellen. Naast de interne meldingsregeling kent de wet ook een externe meldingsmogelijkheid namelijk bij het nieuw op te richten Huis voor klokkenluiders.
De verplichte interne meldingsprocedure is bedoeld om het management in staat te stellen om kennis te nemen van mogelijke misstanden en daar snel en adequaat actie op te nemen.. De interne meldingsprocedure is uiteraard ook bedoeld om te voorkomen dat de werknemer alleen maar extern kan melden met een groter risico van (reputatie) schade, boetes en schadeclaims.
De interne meldingsprocedure moet in ieder geval regelingen bevatten over hoe de organisatie omgaat met interne meldingen, wat een vermoedelijke misstand is, bij wie de melding kan worden gedaan en welke bescherming de klokkenluider heeft bij gebruikmaking van deze procedure.
Het Huis voor klokkenluiders kent twee afdelingen: de afdeling advies en de afdeling onderzoek. De afdeling advies is bedoeld om werknemers te informeren, te adviseren en verder te ondersteunen als zich een mogelijke misstand voordoet en zij daar melding van willen maken. Daarnaast geeft de afdeling advies algemene voorlichting. De afdeling onderzoek is bedoeld om een concrete melding van een werknemer te behandelen, te onderzoeken en daaromtrent algemene aanbevelingen te doen. De wet regelt wel de rechtsbescherming van de klokkenluider door het uitdrukkelijke verbod om de medewerker die intern of extern een melding heeft gedaan te benadelen (door ontslag, bij promotie of bijvoorbeeld bij toekenning van een bonus). Voorwaarde is wel dat de werknemer de melding te goeder trouw en naar behoren moet hebben gedaan. Bescherming van de organisatie tegen reputatieschade, boetes of andere schade door de melding is niet geregeld.
De Wet Huis voor klokkenluiders wordt ingevoerd per 1 juli 2016.